Mala država duge tradicije, mjesto susreta različitih kulturnih i religijskih uticaja na granici Istoka i Zapada, Crna Gora je danas multikonfesionalna i multietnička sredina, poznata po toleranciji i skladnim odnosima njenih naroda.
Tragovi ljudskog prisustva na prostoru današnje Crne Gore potiču iz vremena paleolita, o čemu svjedoči arheološki lokalitet Crvena stijena (u blizini sela Petrovići, opština Nikšić). Prve poznate etničke grupe, brojna plemena Ilira, ovdje žive između V i II vijeka prije nove ere. Nakon toga, ovaj prostor postaje dio imperijalnog Rima i njegove provincije Prevalis, o čemu svjedoče brojna naselja gradskog tipa, koja se formiraju oko nekadašnjih ilirskih naselja – Doklea, Municipium “S”, Meteon, Budva, Ulcinj, Risan i dr.
Nakon propasti velikog Rimskog carstva, prostor koji je pokrivala provincija Prevalis postaje dio Vizantije, čije granice sredinom VI vijeka zaposijedaju Sloveni. Trebalo je da prođe nekoliko vjekova da romanizovano starosjedilačko stanovništvo asimiluju pokršteni Sloveni. Tokom IX vijeka začeta je prva državna organizacija, da bi to jezgro jačalo za vrijeme arhonta Petra, i od kraja X vijeka, za vrijeme kneza Vladimira postalo poznato kao slovenska Duklja, koja od XI vijeka nosi naziv Zeta. Zetska Vladimirova knjaževina za vrijeme dinastije Vojislavljević (XI –XII vijek) postaje kraljevina, sa sopstvenom crkvenom organizacijom – Barskom nadbiskupijom. Krajem XII vijeka teritorija Zete je pod vlašću srpske dinastije Nemanjića. S njihovim uticajem jača pravoslavlje u do tada katoličkoj Zeti, ali nadbiskupija koju su ustanovili Vojislavljevići traje do danas.
U drugoj polovini XIV i tokom XV vijeka Duklja-Zeta obnavlja državni suverenitet, odnosno prevlast preuzimaju zetske feudalne familije. Od XV vijeka Crnom Gorom upravljaju velikaške porodice Balšića i Crnojevića. Nove političko-istorijske okolnosti nastaju pojavom moćnih otomanskih osvajača koji u to vrijeme nezaustavljivo prodiru i osvajaju jugoistok Evrope. Sa njima će se voditi viševjekovna borba, koja punu snagu dobija od momenta kada nad crnogorskim plemenima, snagom krsta i mača, kormilo preuzmu Petrovići. Na Berlinskom kongresu 1878. godine Crna Gora postaje međunarodno priznata država.
Nakon Prvog svjetskog rata i pada dinastije Petrović-Njegoš, Crna Gora ulazi u sastav novoformiranih južnoslovenskih država – Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, potom i kraljevine Jugoslavije. Poslije povratka dijela državnog suvereniteta, nakon Drugog svjetskog rata, Crna Gora kao republika, federativni činilac, pripada FNRJ, SFRJ, Saveznoj Republici Jugoslaviji, Državnoj Zajednici Srbija i Crna Gora.
Većinskom odlukom građana, Crna Gora 21. maja 2006. obnavlja nezavisnost i postaje međunarodno priznata država.